လူ႕အဖြဲ႕အစည္း ( society ) ဆိုတဲ႔ သေဘာတရားက ႏိုင္ငံေတာ္ ( state) သေဘာတရား မေပၚေပါက္ခင္
အရင္ ေပၚေပါက္လာခဲ႔တာျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုတာက လူ႕ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းေတြ
ေတာင္႔တင္းခိုင္မာဖို႕ မၿပိဳကြဲမပ်က္စီးဖို႕ စဥ္ဆက္မျပတ္တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေနဖို႕အတြက္
လိုအပ္ခ်က္အရ ေပၚေပါက္လာခဲ႔ရတာျဖစ္ပါတယ္။
civilization ဆိုတဲ႔ လူ႕ယဥ္ေက်းမႈ ဆင္႔ကဲတိုးတက္ျဖစ္ေပၚလာျခင္းနဲ႔အတူ
လူ႕အဖြဲ႕အစည္း ဆိုတဲ႔သေဘာတရားက ေပၚေပါက္လာခဲ႔တာပါ။
civilization နဲ႕ society သေဘာတရားႏွစ္ခုစလံုးက ဆင္႔ကဲျဖစ္စဥ္နဲ႕
ျဖစ္ေပၚတိုးတက္လာခဲ႔တာျဖစ္ၿပီး လူသားမ်ိဳးႏြယ္မ်ား တစ္ျဖည္းျဖည္း ယဥ္ေက်းလာတဲ႔အေလ်ာက္
အစုအဖြဲ႕လိုက္ေနထိုင္ၿပီး ေက်းရြာမ်ား ၊ ၿမိဳ႕ျပမ်ား တုိင္းျပည္ႏိုင္ငံမ်ား စသျဖင္႔ ေပၚေပါက္လာခဲ႔ၿပီး state ဆိုတဲ႔သေဘာတရားဟာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အားေကာင္းေမာင္းသန္ျဖစ္ဖို႕
အခိုင္မာဆုံးစုစည္းေပးထားႏိုင္တဲ႔ institution အျဖစ္ေပၚေပါက္လာခဲ႔ရတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေတာ႔ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြက္ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုတာေပၚေပါက္ခဲ႔ရျခင္းျဖစ္ၿပီးေတာ႕
ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း တည္ရွိေနရတာ
မဟုတ္ဘူးဆိုတာ သိသာထင္ရွားတဲ႔ အခ်က္အျဖစ္ ျမင္ေတြ႕ႏိုင္တာျဖစ္ပါတယ္။
အစိုးရဆိုတဲ႔သေဘာတရားကလည္း
ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုတဲ႔သေဘာတရားနဲ႕အတူ ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္ခဲ႕ရျခင္းျဖစ္ၿပီးေတာ႔
အစိုးရမ်ားဟာ ႏိုင္ငံေတာ္နဲ႕လူ႕အဖြဲ႕အစည္းက
ို ၾကားကေနေပါင္းကူးေပးရတဲ႔ institution ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ႔အခ်က္
ကို အထူးသတိျပဳသင္႔ပါတယ္။လူထုကိုယ္စားႏိုင္ငံေတာ္ကို
စီမံခန္႕ခြဲဖို႕တာဝန္ရွိတဲ႕ Institution ျဖစ္ပါတယ္။
အာဏာရွင္ စနစ္နဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္တဲ႔အစိုးရမ်ားဟာ ႏိုင္ငံေတာ္နဲ႕အစိုးရကို
ထပ္တူျပဳေျပာဆို လုပ္ကိုင္တတ္ၾကပါတယ္။
လူ႕အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕အျမင္မွာ
အစိုးရနဲ႕ႏိုင္ငံမကြဲျပားေတာ႔ဘဲေရာေထြးရႈျမင္လာၿပီး ( ေၾကာက္ရြံ႕မႈနဲ႕အတူ
)အစိုးရမ်ားကို ႏိုင္ငံေတာ္နဲ႕ထပ္တူ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားစြာ
ရႈျမင္လာၾကရေလေအာင္ အာဏာရွင္မ်ားက ဟိတ္ဟန္ထုတ္ေလ႔ရွိတတ္ပါတယ္။ အဲဒီအခါမ်ိဳးမွာ
လူ႕အဖြဲ႕အစည္းဟာ အာဏာရွင္အစိုးရမ်ားနဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္ကို မခြဲျခားတတ္ေတာ႔ဘဲ
တစ္စတစ္စနဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအသိအျမင္မ်ားပါ ဆုံးရႈံးေပ်ာက္ကြယ္လာၾကရပါတယ္။
အစိုးရရဲ႕ ပေရာဂ်က္မ်ားကို
အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ႔အခါတိုင္း ႏိုင္ငံေတာ္က ေစတနာနဲ႕ေဆာင္ရြက္ေပးတာျဖစ္တယ္
ဆိုတဲ႔စကားမ်ိဳးနဲ႕ အစိုးရေတြက လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကို လွည္႕စားတတ္ၾကပါတယ္။
ေကာင္းမြန္တဲ႕ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကိုက်င္႔သံုးတယ္ဆိုရင္အစိုးရမ်ားဟာ
လူ႕ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ ကိုယ္စား
ႏိုင္ငံေတာ္ကိုစီမံခန္႕ခြဲ႕ဖို႕တာဝန္ရွိတာျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေတာ္ ေတာင္႔တင္းခိုင္မာေရးေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရင္ အဲဒီႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ လူ႕ေဘာင္
အဖြဲ႕အစည္းဟာလည္း ေတာင္႔တင္းခိုင္မာလာတာျဖစ္ပါတယ္။တစ္ကယ္ေတာ႕
ႏိုင္ငံေတာ္ေရာ အစိုးရပါ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း ကို ကိုယ္စားျပဳရတာျဖစ္တယ္ဆိုတာ
အမွန္တရားျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုတဲ႔ institution အျဖစ္ ပီျပင္စြာျဖစ္ေပၚဖို႕အတြက္
အခ်က္ေလးခ်က္လိုအပ္ပါတယ္။
၁။မွီတင္းေနထိုင္တဲ႔လူထု ၂။နယ္နိမိတ္ပိုင္းျခားသတ္မွတ္ခ်က္
၃။အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ဆိုင္မႈ
၄။ အစိုးရ စတဲ႔အခ်က္ေလးခ်က္နဲ႕ျပည္႕စံုရင္ ႏိုင္ငံေတာ္ လို႕သတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။
အစိုးရဆိုတာကေတာ႔ ( လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအက်ိဳးစီးပြားအတြက္)
ႏိုင္ငံေတာ္တည္တံ႔ခိုင္ၿမဲေအာင္ တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေအာင္
ေဆာင္ရြက္ရတဲ႔ institution ျဖစ္ပါတယ္။လူ႕အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကို
အမွန္တစ္ကယ္ ကိုယ္စားျပဳတဲ႔ အစိုးရမ်ားဟာ ေအာက္ပါလုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားကို
မျဖစ္မေန အဓိက
လုပ္ေဆာင္ဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။
၁။လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွာပါဝင္တဲ႔ လူထုလူတန္းစားအားလံုးကို
စည္းစည္းလံုးလံုးရွိေအာင္ စုစည္းတည္ေဆာက္ေပးႏိုင္ရပါမယ္။ ၿပီးျပည္႕စံုတဲ႕
ျပည္ေထာင္စု
(perfect union ) ကို ထူေထာင္ေပးရပါမယ္။
၂။တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကိုခိုင္မာေအာင္တည္ေဆာက္ရပါမယ္။လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကို
မတရားမႈမ်ားကေန အကာအကြယ္ေပးႏိုင္ရပါမယ္။
၃။ႏိုင္ငံေတာ္အတြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႕တည္ၿငိမ္ေရးကို အခိုင္အမာ တာဝန္ယူ
ထိန္းသိမ္းေပးရပါမယ္။စိုးရိမ္ထိတ္လန္႕ေနရတဲ႔အေျခအေန မတည္မၿငိမ္ျဖစ္ေနတဲ႔
အေျခအေနကို
ဘယ္ႏိုင္ငံသားကမွ မလိုလားၾကေလေတာ႔
ဆူပူမႈ မတည္ၿငိမ္မႈေတြမျဖစ္ရေလေအာင္ အစိုးရမ်ားက အကာအကြယ္ေပးဖို႕တာဝန္ရွိပါတယ္။
၄။ႏိုင္ငံေတာ္ကို ခိုင္မာတည္တံ႔ေအာင္ကာကြယ္ရပါမယ္။
၅။ လူထုအတြက္ အေထြေထြဖူလံုေရးကို
စြမ္းစြမ္းတမံေဆာင္ရြက္ေပးရပါမယ္။တစ္နည္းအားျဖင္႔
လုထုအက်ိဳးစီးပြားကိုေဖာ္ေဆာင္ရပါမယ္။ဥပမာအားျဖင္႔
ပညာေရးအဆင္႔အတန္းျမင္႔မားေရး၊ ေသာက္သံုးေရ ဖူလံုေရး၊
ေလထုနဲ႕သဘာဝဝန္းက်င္သန္႕ရွင္းေရး၊ က်န္းမာေရးဆိုင္အာမခံခ်က္ရွိေရး
စတဲ႔ကိစၥမ်ိဳးေတြဟာ အစိုးရရဲ႕ တာဝန္မ်ားထဲက အခ်ိဳ႕ျဖစ္ပါတယ္။
၆။လူ႕ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕လြတ္လပ္ျခင္း ( Liberty ) ကို
အခိုင္အမာထိန္းသိမ္းေပးဖို႕တာဝန္ရွိပါတယ္။ လူထုဟာ
အစိုးရရဲ႕စီမံခန္႕ခြဲေပးမႈနဲ႕လြတ္လပ္စြာေရြးခ်ယ္ခြင္႔၊
ကိုယ္႕ၾကမၼာကိုယ္ ဖန္တီးခြင္႔စတာေတြရရွိဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။
အစိုးရမ်ားဟာ ႏိုင္ငံေတာ္နဲ႕လူထုအက်ိဳးစီးပြားကို
ထိထိေရာက္ေရာက္စီမံေဆာင္ရြက္ရန္
ျပည္သူ႕ေရးရာမူဝါဒမ်ားခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႕
စြမ္းအားတစ္စံုတစ္ရာလိုအပ္ၿပီး
အဲဒီစြမ္းအားကေတာ႔ အာဏာ( Power ) ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပေဒျပဳေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႕
တရားစီရင္ေရးဆိုတဲ႔ အာဏာသံုးရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ အာဏာရွင္အစိုးရမ်ားကေတာ႔
အဲဒီအာဏာသံုးရပ္စလံုးကို အစိုးရလို႕ေခၚတဲ႔အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ထဲကျဖစ္ေစ
အၾကြင္းမဲ႔အာဏာကိုရယူထားသူ ( ႏိုင္ငံေတာ္အႀကီးအကဲလို႕ သတ္မွတ္ထားသူ )
အာဏာရွင္ျဖစ္သူရဲ႕ဆံုးျဖတ္ခ်က္တစ္ခုနဲ႕သာ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာအရပ္ရပ္ကို
ဆံုးျဖတ္စီမံခန္႕ခြဲ႕ေလ႔ရွိၿပီး လူထုကိုယ္စားအုပ္ခ်ဳပ္ရတဲ႔အစိုးရမ်ား
ရရွိႏိုင္တဲ႔ ဒီမိုကေရစီစနစ္မွာေတာ႔ အာဏာသံုးရပ္ကို စနစ္တက်
ခြဲေဝသတ္မွတ္ေပးထားပါတယ္။
ဒီမိုကေရစီစနစ္သည္သာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြက္အေကာင္းဆံုး
ႏိုင္ငံေရးစနစ္ျဖစ္ေလေတာ႔ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကို ဒီမိုကေရစီစနစ္အျဖစ္
တည္ေဆာက္ထားႏိုင္မွသာ အဲဒီလူ႕အဖြဲ႕အစည္းဟာ
ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာဝေျပာႏိုင္မယ္ တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးႏိုင္မယ္ျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေတာ္ မ်ားကိုစီမံခန္႕ခြဲပံုအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိၿပီး
အဲဒီစီမံခန္႕ခြဲပံုစနစ္မ်ား ဟာ
Political System ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီဆိုတာ
The best political system for society လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြက္
အေကာင္းဆံုးႏိုင္ငံေရးစနစ္ျဖစ္တာနဲ႕အညီ ႏိုင္ငံေတာ္မ်ားဟာ
ဘယ္လိုႏိုင္ငံေရးစနစ္မ်ိဳးကိုက်င္႔သံုးေနသည္ျဖစ္ေစ
သက္ဆိုင္ရာလူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားဟာ အခါအခြင္႔သင္႔တာနဲ႕ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို
တည္ေဆာက္က်င္႔သံုးဖို႕ ေတာင္႔တၾက ႀကိဳးစားအားထုတ္ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
Globalization ျဖစ္စဥ္ႀကီးမွာလည္း
ကမၻာႀကီးက ဒီမိုကေရစီစနစ္ဆီ ဦးတည္ေရြ႕လ်ားေနတာျဖစ္ပါတယ္။(
လက္က်န္အာဏာရွင္ႏိုင္ငံအားလံုးမွာ
အေႏွးနဲ႕အျမန္ဒီမိုကေရစီစနစ္ေပၚထြန္းလာမွာပဲျဖစ္ၿပီး
ဒီမိုကေရစီမျဖစ္ရင္လည္း အဲဒီႏိုင္ငံမ်ား
ပ်က္စီးယိုယြင္းမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ ေျမာက္ကိုးရီးယားႏိုင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီ
ျဖစ္ရင္ျဖစ္ မျဖစ္ရင္ ေတာင္ကိုးရီးယားနဲ႕
ေသခ်ာေပါက္ပူးေပါင္းရဖို႕ရွိပါတယ္။ )
ဒီမိုကေရစီစနစ္ခိုင္မာဖို႕ အတြက္ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံေရးစနစ္က်င္႔သံုးတဲ႔
ႏိုင္ငံေတာ္ကို တည္ေဆာက္ၿပီးရံုနဲ႕လံုးဝ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ႏိုင္ငံေတာ္ကို
စီမံခန္႕ခြဲရတဲ႔ အစိုးရမ်ားဟာ
အဆင္႔အတန္းမီတဲ႔အစိုးရမ်ား တစ္နည္းအားျဖင္႔ စြမ္းေဆာင္ရည္ျပည္႔ဝတဲ႔
အက်င္႔ပ်က္ျခစားမႈကင္းတဲ႔အစိုးရမ်ားျဖစ္ဖို႕မျဖစ္မေနလိုအပ္ပါတယ္။အစိုးရမ်ားဟာ
အဆင္႔မမီေသးဘဲ
ဒီမိုကေရစီေပၚထြန္းလာမယ္ဆိုရင္လည္း အဆင္႔မီတဲ႔အစိုးရမ်ားျဖစ္လာေအာင္
ေပၚေပါက္လာႏိုင္ေအာင္ အားထုတ္ႏိုင္မွသာ အဲဒီ ဒီမိုကေရစီဟာ
အဲဒီႏိုင္ငံေတာ္မွာ ခိုင္ခိုင္မာမာတည္တံ႔ႏိုင္ၿပီး
လူ႕ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းဟာလည္း ရသင္႔ရထိုက္တဲ႔ အခြင္႔အေရးမ်ားကို ေရရွည္မွာ
အျပည္႔အဝရရွိဖို႕အတြက္ အာမခံခ်က္ရွိႏိုင္ပါလိမ္႔မယ္။
အဲဒီလိုက ေကာင္းမြန္တဲ႔ အစိုးရအဂႍါရပ္နဲ႕ညီတဲ႔ အစိုးရေတြကို ရရွိဖို႕
အတြက္ဆိုရင္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းက ခိုင္မာေတာင္႔တင္းေနဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။
အားေကာင္းေမာင္းသန္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း
( Strong Society ) တစ္ခုကေန အာဏာရွင္အစိုးရတစ္ရပ္ေပၚထြက္လာဖို႕ဆိုတာ
အခြင္႔အလမ္းေတာ္ေတာ္နည္းၿပီးေတာ႔ အားေကာင္းေမာင္းသန္အစိုးရမ်ား ( Strong
Governments )
သာ ေပၚထြက္လာဖို႕ အခြင္႔အလမ္းမ်ားသလို အဲဒီအစိုးရမ်ားကလည္း
အားေကာင္းေမာင္းသန္ႏိုင္ငံေတာ္( Strong state ) ကို ပံုေဖာ္ေပးႏိုင္
ထိန္းသိမ္းေစာင္႔ေရွာက္ေပးႏိုင္တာျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေတာ္က အားေကာင္းေမာင္းသန္ျဖစ္တဲ႔အတြက္
လူ႕အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕အဆင္႔အတန္းကလည္း ျမင္႔သည္ထက္ျမင္႔လာဖို႕ပဲရွိတယ္ဆိုတာ
အလြန္ခိုင္မာေသာ ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္စပ္မႈျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေတာ႔ အားေကာင္းေမာင္းသန္လူ႕ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္း ျဖစ္ဖို႕က
ပဓါနအက်ဆံုးျဖစ္ေနတာေတြ႕ရပါတယ္။ အဲဒီလို
အားေကာင္းေမာင္းသန္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ဖိုအတြက္
၁။ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕စီးပြားေရးဟာ အေျခခံေကာင္းမ်ားရွိဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။
ထိပ္တန္းစီးပြားေရးႏိုင္ငံျဖစ္ရမယ္ဆိုတဲ႔သေဘာမဟုတ္ပါဘူး။ မွန္ကန္တဲ႕
အခြန္ေကာက္ခံတဲ႔စနစ္ နဲ႕အခြန္ကို အစိုးရမ်ားက
မွန္မွန္ကန္ကန္သံုးစြဲတဲ႔စနစ္ရွိရပါမယ္။ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ကို
စစ္စစ္မွန္မွန္ တည္ေဆာက္ဖို႕လိုပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာ
လုပ္ငန္းမ်ားတည္ေထာင္ခြင္႔၊လြတ္လပ္စြာၿပိဳင္ဆိုင္ခြင္႔ ၊
လြတ္လပ္စြာကုန္သြယ္ခြင႔္၊
လြတ္လပ္စြာ တီထြင္ဖန္တီးခြင္႔စတာေတြရွိဖို႕ လိုအပ္တဲ႔ဥပေဒမ်ားအခိုင္အမာ
ျပဌာန္းထားရပါမယ္။ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕အရင္းအျမစ္မ်ားအားလံုးကို စနစ္တက်
စီမံခန္႕ခြဲ႕ႏိုင္ရပါမယ္။
နည္းပညာနဲ႕ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈမ်ား
ဝင္ေရာက္လာႏိုင္ေအာင္လမ္းဖြင္႔ေပးႏိုင္ရပါမယ္။ၿခံဳငံုၿပီးေျပာရရင္
ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ ေကာင္းမြန္စြာ ျဖစ္ထြန္းဖို႕
ျပည္႕စံုေကာင္းမြန္တဲ႕ မူဝါဒမ်ားနဲ႕ အေျခအေနမ်ားကို
ခ်မွတ္တည္ေဆာက္ ထားၿပီးျဖစ္ဖို႕မျဖစ္မေနလိုအပ္ပါတယ္။
၂။ပညာေရးစနစ္ကိုလည္း အဆင္႔မီေအာင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။
ပညာေရးစနစ္ ပ်က္စီးယိုယြင္းေနတဲ႔အေျခအေနကေန အဆင္႔မီတဲ႔ အေနအထားေရာက္ဖို႔
ျပဳျပင္တည္ေဆာက္ တဲ႔
အလုပ္ကို ေန႕ခ်င္းညခ်င္းၿပီးေအာင္လုပ္လို႕မရပါဘူး။
ပညာေရးစနစ္ ျပန္လည္ေကာင္းမြန္ျပည္႔စံုၿပီဆိုရင္ေတာင္မွ
အဲဒီစနစ္ေကာင္းရဲ႕အသီးအပြင္႔ေတြ ရလာဒ္ေတြ ရရွိဖို႕ ဆယ္စုႏွစ္နဲ႕ခ်ိန္ၿပီး
ေစာင္႔ရပါတယ္။ ပညာေရးစနစ္မေကာင္းပဲ တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးတဲ႕
ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုတာလည္း မရွိႏိုင္ပါဘူး။ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြက္
ပဓါနအက်ဆံုး အေရးႀကီးဆံုးကလည္း ပညာေရးျဖစ္သလို စီးပြားေရးအရ
အမွန္တစ္ကယ္ထိပ္တန္းကိုေရာက္ဖို႕ကလည္း သာမန္လူၿပိန္းေတြက
ထင္ျမင္ယူဆေနၾကသလို သဘာဝ
အရင္းအျမစ္ေတြမဟုတ္ဘဲ ပညာေရးစနစ္ေကာင္းမြန္ျခင္းက အခရာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေတာ႔ပညာေရးစနစ္အလြန္အမင္းပ်က္စီးေနခဲ႔ရင္အထိေရာက္ဆံုးနဲ႕အျမန္ဆံုးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႕
မျဖစ္မေနလိုအပ္ပါတယ္။
၃။က်န္းမာေရးက႑မွာလည္း ႏိုင္ငံတကာအဆင္႔ရွိဖို႕ လိုအပ္သလို
ႏိုင္ငံေတာ္ကေရးဆြဲထားတဲ႔က်န္းမာေရးမူဝါဒမ်ားဟာ ေကာင္းမြန္ျပည္႕စံုေနမွသာ
လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအားေကာင္းေမာင္းသန္ျဖစ္ဖို႕
အေထာက္အပံ႔ျဖစ္ႏိုင္မယ္ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရမ်ားရဲ႕က်န္းမာေရးေစာင္႔ေရွာက္မႈ
အစီအစဥ္မ်ားကိုလည္း အေကာင္းဆံုးေရးဆြဲထားဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။
ကေလးသူငယ္မ်ားနဲ႕ သက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ား ေစာင္႔ေရွာက္ ျပဳစုေရး၊
အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ လူမႈဖူလံုေရးအစီအစဥ္မ်ား၊
ဆရာဝန္၊ေဆးဝါးနဲ႕ ေဆးရံုမ်ား ေထာက္ပံ႔ေပးႏိုင္မႈ စတာေတြကို အဆင္႔မီေအာင္
ျမွင္႔တင္ဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။
က်န္းမာေရးအရ အဆင္႔မီတဲ႔ လူထု တစ္နည္းအားျဖင္႔ အသက္ရွည္ႏႈန္း( Life
Expectancy ) ျမင႔္႔မားတဲ႔လူထုျဖစ္ေအာင္ ႏိုင္ငံေတာ္မူဝါဒမ်ားနဲ႕
ထိန္းေက်ာင္းျမွင္႔တင္ေပးႏိုင္တဲ႕
လူ႕ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားသာလွ်င္ အားေကာင္းေမာင္းသန္ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
၄။ ယဥ္ေက်းမႈ အဆင္႔အတန္းျမင္႔မားေရးကို ႏိုင္ငံေတာ္က
အေျမာ္အျမင္ႀကီးႀကီးနဲ႕ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။ယဥ္ေက်းမႈအဆင္႔အတန္းျမင္႔မားတယ္ဆိုတာက
ႏွစ္ေထာင္ခ်ီတဲ႔ယဥ္ေက်းမႈ
အေမြအႏွစ္ေတြပိုင္ဆိုင္ရံုနဲ႕ျဖစ္ႏိုင္တဲ႔ကိစၥမဟုတ္ပါဘူး။
လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအက်ိဳးစီးပြားကို အာမခံခ်က္ေပးႏိုင္တဲ႔
ဒီမိုကေရစီစနစ္ဆိုေတြမွာ ယဥ္ေက်းမႈမ်ား စံုစံုလင္လင္ အတူတကြျဖစ္ထြန္းတဲ႔
Muliti Dimensional Culture ကို အဲဒီ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းက
ေက်နပ္စြာ အသိတရားရွိရွိ လက္ခံက်င္႔သံုးပါတယ္။ အဲဒီလို လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ိဳးကို
Melting Pot Society လို႕ေခၚပါတယ္။ မတူကြဲျပားမႈမ်ားၿငိမ္းခ်မ္းစြာ
အတူတကြ ယွဥ္တြဲျဖစ္ေပၚျခင္းကို
ကိုယ္စားျပဳႏိုင္တဲ႔လူ႕ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွာသာ ဒီမိုကေရစီစနစ္
တည္တံ႔ႏိုင္ၿပီး
ႏိုင္ငံေတာ္ကလည္း စဥ္ဆက္မျပတ္တိုးတက္ျဖစ္ထြန္းႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
၅။လြတ္လပ္ၿပီး အဆင္႔ျမင္႔တဲ႕မီဒီယာမ်ားကလည္း
လူ႕ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းအားေကာင္းေမာင္းသန္ျဖစ္ဖို႕ အဓိကေသာ႔ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။
မီဒီယာမ်ားက အဆင္႔မီၿပီးလြတ္လပ္မႈလည္းအျပည္႕အဝရွိရင္
ႏိုင္ငံေတာ္နဲ႕ လူ႕ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းတိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကို
ခိုင္ခိုင္မာမာရွိေအာင္ ထိန္းမတ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင္႔ဆံုးရံႈးတာနဲ႕ လူ႕ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားဟာ
ခ်ည္႕နဲ႕လာတတ္ၿပီး
လူထုရဲ႕ အသိပညာေရခ်ိန္ျမင္႔မားေရးဟာ ႏိုင္ငံေတာ္
တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ ေသာ႔ခ်က္တစ္ခုျဖစ္လို႕ မီဒီယာမ်ားက လူထုကို
ပညာေပးႏိုင္ပါတယ္။ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အာဏာသံုးရပ္ကိုလည္း
ေစာင္႔ၾကည္႔ထိန္းမတ္ေပးႏိုင္တာျဖစ္ပါတယ္။
၆။ လူ႕ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္း အားေကာင္းေမာင္းသန္ျဖစ္ဖို႕
ႏိုင္ငံေရးစနစ္ေကာင္းတစ္ခု တည္ရွိရပါမယ္။
ဒီမိုကေရစီမထြန္းကားႏိုင္ေသးခင္မွာ အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ႔တဲ႔ စီးပြားေရး၊
ပညာေရး၊
က်န္းမာေရး၊ယဥ္ေက်းမႈ စတာေတြကို တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေအာင္တည္ေဆာက္ရင္း
ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကိုလည္း
အေျခအေနမ်ားနဲ႕လိုက္ေလ်ာညီေထြျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေနဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။
ေျပာင္းလဲမႈဆိုတဲ႕ေနရာမွာ
ဒီမိုကေရစီကိုဦးတည္တဲ႔ေျပာင္းလဲမႈမ်ားျဖစ္ရပါမယ္။
ဒီမိုကေရစီမျဖစ္ထြန္းခင္မွာ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ဟာ ဆင္႔ကဲျဖစ္စဥ္နဲ႕
တျဖည္းျဖည္းေျပာင္းလဲေနဖို႕ မ်က္ေျခမျပတ္ ေလ႔လာေစာင္႔ၾကည္႔
ႀကိဳးစားတည္ေဆာက္ေနဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။
အေျခေနေတြအားလံုးက ၿပီးျပည္႕စံုေအာင္ေကာင္းမြန္ၿပီဆိုတာနဲ႕
ဒီမိုကေရစီကလည္း အျပည္႕အဝတည္ေဆာက္ၿပီးျဖစ္ေနမွာျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္နဲ႕
လူ႕ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းဟာ
အျပန္အလွန္ေကာင္းက်ိဳးျပဳႏိုင္တဲ႔အေအအထားကိုရရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးစနစ္ဟာ လူတစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ တန္ဖိုးမ်ား ( Individal Values
)ကို ျမွင္႔တင္ေပးႏိုင္စြမ္းရွိေအာင္ နည္းလမ္းေပါင္းစံရွာေဖြၿပီး
မူဝါဒမ်ားခ်မွတ္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရပါမယ္။
မိသားတစ္စုခ်င္း ၊ Community တစ္ခုခ်င္း ၊
ေဒသတစ္ခုခ်င္းတိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးလာေအာင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မွသာ
ႏိုင္ငံေတာ္တစ္ဝွမ္းမွာရွိတဲ႕ Society တစ္ခုလံုးအဆင္႔မီလာမွာ
အားေကာင္းေမာင္းသန္ျဖစ္လာမွာျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲမ်ားဟာ အခ်ိန္ကာလအရ
မ်ားစြာေနာက္က်ၿပီး ျဖစ္ေပၚေနျခင္းျဖစ္ေလေတာ႔
အားလံုးအစီအစဥ္တက်နဲ႕ျဖစ္ထြန္းေနတာမဟုတ္ပါဘူး။
တိုးတက္ခ်င္တဲ႔ေနရာမွာတိုးတက္ၿပီး
တစ္နည္းအားျဖင္႔တိုးတက္ဖို႕လြယ္ကူတဲ႔ေနရာေတြမွာ တိုးတက္ေနၿပီး
တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေအာင္ျပဳလုပ္ဖို႕ခက္ခဲလြန္းတဲ႔
ေနရာေတြမွာ အလြန္အမင္းခက္ခဲေနတာေတြ႕ရမွာပါ။ ဒါဟာ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ
စနစ္ေကာင္းမ်ားနဲ႕အဆက္ျပတ္ခဲ႔ရတဲ႔ရလာဒ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဟာ
ဒီမိုကေရစီျဖစ္ဖို႕ ဘက္စံုေထာင္႔စံုကေန တစ္ေျပးညီတိုးတက္လာခဲ႕တာျဖစ္ၿပီး
ဒီလို ဘက္စံု တစ္ေျပးညီတိုးတက္ျခင္းကလည္း ဒီမိုကေရစီခိုင္မာဖို႕
အမ်ားႀကီးအေထာက္အပံ႔ျဖစ္တာျဖစ္ပါတယ္။)
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာက ကစဥ္႕ကလ်ားတိုးတက္ျဖစ္ထြန္းေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ
အင္တာနက္နဲ႕ ဆက္သြယ္ေရးက႑မ်ားဟာ လာမယ္႔ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း
ႏိုင္ငံတကာအဆင္႔ျဖစ္လာေတာ႔မွာျဖစ္ေပမယ္႔
လူတစ္ဦးခ်င္းဝင္ေငြက ေအာက္ဆံုးအဆင္႔ကေနတက္ဖို႕
တစ္နည္းအားျဖင္႔ဆင္းရဲမြဲေတမႈကိုတိုက္ဖ်က္ႏိုင္ဖို႕
ေတာ္ေတာ္ႀကီးရုန္းကန္ၾကရဦးမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေတာ႔တျခားႏိုင္ငံက ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရးနည္းလမ္းေတြကို
ပံုတူကူးခ်လို႕မျဖစ္ႏိုင္တဲ႕အေနအထားဆိုတာေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီေတာ႔ျမန္မာႏိုင္ငံ
ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရး
လုပ္ငန္းကိုလုပ္တဲ႔ကိုင္တဲ႔ေနရာမွာ
နည္းလမ္းသစ္ေတြရွာေဖြဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။ လမ္းေၾကာင္းေပၚက
အခ်န္မေရြးေခ်ာ္ထြက္သြားႏိုင္တဲ႕အေျခအေနဆိုတာလည္းျငင္းမရပါဘူး။
ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ႀကီးမွာပါဝင္ေနတဲ႔ ဘယ္သူမဆို
တီထြင္ဖန္တီးႏိုင္စြမ္းေတြ
နည္းလမ္းသစ္ရွာေဖြႏိုင္စြမ္းေတြရွိဖို႕မျဖစ္မေနလိုအပ္ပါတယ္။ Innovation
ရွိရပါမယ္။
ဒီမိုကေရစီစနစ္ဆိုတာက အစိုးရတစ္ရပ္ကို ဒီမိုကေရစီနည္းက်
ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ေပးႏိုင္ရံုနဲ႕
ျဖစ္ေပၚထြန္းကားႏိုင္တာမဟုတ္ပါဘူး။လူ႕ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းက
အားေကာင္းေမာင္းသန္ျဖစ္မွသာ
ဒီမိုကေရစီ တည္တံ႔ခိုင္မာဖို႕ နဲ႕ႏိုင္ငံေတာ္ တည္တံ႔ခိုင္မာဖို႕
အာမခံခ်က္ရွိႏိုင္မယ္ျဖစ္ပါတယ္။လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအားေကာင္းရင္
အစိုးရေကာင္းရဖို႕ ဆိုတာ သိပ္ခက္ခဲတဲ႔အလုပ္မဟုတ္ေတာ႔ပါဘူး။
လူ႕အဖြဲ႕အစည္း အားေကာင္းေမာင္းသန္ျဖစ္ေလ ႏိုင္ငံေတာ္
အားေကာင္းေမာင္းသန္ျဖစ္ေလ အဲဒီလူ႕အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕အက်ိဳးစီးပြားကို
ဥပေဒျပဳေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႕ တရားစီရင္ေရးဆိုတဲ႕ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာအရပ္ရပ္က
ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ေလ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ အနာဂါတ္နဲ႕
ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာမ်ားတည္တံ႔ခိုင္မာေရးအတြက္လည္း
အာမခံခ်က္ေပးႏိုင္ေလျဖစ္တာေၾကာင္႔
လူ႕ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္း အားေကာင္းေမာင္းသန္ျဖစ္ေစေရးကို အဓိကထား
အားထုတ္ႀကိဳးပမ္းၾကဖို႕ မျဖစ္မေနလိုအပ္ပါေၾကာင္း။ ။
( Myanmar Egress Capacity
Development Centre မွာ ပို႕ခ်ေနတဲ႔သင္တန္းတစ္ခုျဖစ္တဲ႔
Social Entrepreneurship Course သင္တန္းမွာ
မွာသြားေရာက္ေဟာေျပာတဲ႔ ေဟာေျပာေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားျဖစ္ပါတယ္။
The Voice Weekly မွာ လည္း ဒီတစ္ပတ္ ေဆာင္းပါးအျဖစ္ေရးလိုက္ပါတယ္။ )
( ပိုက္တင္ )
No comments:
Post a Comment