“စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ထက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔လူမ်ဳိးေတြ ဆက္လက္ရွင္သန္ေနဖို႔ပဲလုိလားတယ္”
စစ္ေတြၿမိဳ႕ ကုန္သည္စက္မႈအသင္းမွ အသင္း၀င္ရခိုင္အမ်ဳိးသားတစ္ဦး၏ ျပတ္သားေသာ စကားသံျဖစ္၏။ အေမရိကန္၊ ဆြစ္ဇာလန္၊ အဂၤလန္ စသည့္အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားမွ ပူးတြဲသံတမန္မစ္ရွင္အဖြဲ႕၏ တည္ၿငိမ္ေအး ခ်မ္းမႈရွိမွသာ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မည္ဟု ေျပာၾကားခ်က္အေပၚ တံု႔ျပန္ေျပာၾကား ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အေနာက္ဘက္တံခါးေပါက္ဟုေခၚဆိုသည့္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ လူမ်ဳိးျခား မြတ္ဆလင္ လူမ်ဳိး မ်ားႏွင့္ ဌာေနရခိုင္တုိင္းရင္းသားတို႔ၾကား ပဋိပကၡမွာ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။
စစ္ေတြၿမိဳ႕ ကုန္သည္စက္မႈအသင္းမွ အသင္း၀င္ရခိုင္အမ်ဳိးသားတစ္ဦး၏ ျပတ္သားေသာ စကားသံျဖစ္၏။ အေမရိကန္၊ ဆြစ္ဇာလန္၊ အဂၤလန္ စသည့္အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားမွ ပူးတြဲသံတမန္မစ္ရွင္အဖြဲ႕၏ တည္ၿငိမ္ေအး ခ်မ္းမႈရွိမွသာ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မည္ဟု ေျပာၾကားခ်က္အေပၚ တံု႔ျပန္ေျပာၾကား ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အေနာက္ဘက္တံခါးေပါက္ဟုေခၚဆိုသည့္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ လူမ်ဳိးျခား မြတ္ဆလင္ လူမ်ဳိး မ်ားႏွင့္ ဌာေနရခိုင္တုိင္းရင္းသားတို႔ၾကား ပဋိပကၡမွာ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။
ပဋိပကၡအစပိုင္း တြင္
ျပည္တြင္းအရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက စိတ္၀င္စားဟန္ရွိခဲ့ေသာ္လည္း
ေနာက္ပိုင္း တြင္ အသံတိတ္ သြားခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံတကာသံတမန္အသိုင္းအ၀ိုင္း၊
ကုလသမဂၢအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ အိုင္အင္န္ ဂ်ီအုိအခ်ဳိ႕၏ အာ႐ံုစိုက္မႈႏွင့္
တြန္းအားကသာ ဆက္လက္တည္ရွိေနခဲ့သည္။
ရခိုင္တုိင္းရင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ လူမ်ဳိးျခားမြတ္ဆလင္မ်ား၏ ကြဲျပားသည့္ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ထံုးစံမ်ားႏွင့္ အဆမတန္ပြားမ်ားလာသည့္ လူဦးေရအေပၚတြင္ စိုးရိမ္မႈမ်ားရွိေနသကဲ့သို႔ တစ္ဖက္ကလည္း အစိုးရ အပါ အ၀င္ ဌာေနရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ ခံေနရသည္ဟု ဆိုေနၾကသည္။
“၁၉၈၂ ဥပေဒေပၚၿပီးေနာက္ပိုင္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လူမ်ဳိးေတြ ခြဲျခားဆက္ဆံခံလာရတယ္”ဟု ရခိုင္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေမြးဖြားသည့္ အသက္ေျခာက္ဆယ္ေက်ာ္အရြယ္ လူမ်ဳိးျခားမြတ္ဆလင္ အမ်ဳိးသားႀကီးတစ္ဦးကေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ပဋိပကၡမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီးေနာက္ လူမ်ဳိးျခားမြတ္ဆလင္လူမ်ဳိးမ်ားအတြက္ ဒုကၡသည္စခန္း မ်ား အသီးသီးေပၚထြက္လာခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ အဆိုပါဒုကၡသည္စခန္းတြင္ ေနထိုင္သူမ်ားက ၄င္းတို႔ကို ႐ုိဟင္ဂ်ာတိုင္းရင္းသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေရးႏွင့္ ဌာေနရခိုင္တုိင္းရင္းသားမ်ားနည္းတူ တန္းတူအခြင့္ အေရးရရွိေရးမ်ား ေတာင္းဆိုလာၾကသည္။
ရခိုင္တုိင္းရင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ လူမ်ဳိးျခားမြတ္ဆလင္မ်ား၏ ကြဲျပားသည့္ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ထံုးစံမ်ားႏွင့္ အဆမတန္ပြားမ်ားလာသည့္ လူဦးေရအေပၚတြင္ စိုးရိမ္မႈမ်ားရွိေနသကဲ့သို႔ တစ္ဖက္ကလည္း အစိုးရ အပါ အ၀င္ ဌာေနရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ ခံေနရသည္ဟု ဆိုေနၾကသည္။
“၁၉၈၂ ဥပေဒေပၚၿပီးေနာက္ပိုင္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လူမ်ဳိးေတြ ခြဲျခားဆက္ဆံခံလာရတယ္”ဟု ရခိုင္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေမြးဖြားသည့္ အသက္ေျခာက္ဆယ္ေက်ာ္အရြယ္ လူမ်ဳိးျခားမြတ္ဆလင္ အမ်ဳိးသားႀကီးတစ္ဦးကေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ပဋိပကၡမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီးေနာက္ လူမ်ဳိးျခားမြတ္ဆလင္လူမ်ဳိးမ်ားအတြက္ ဒုကၡသည္စခန္း မ်ား အသီးသီးေပၚထြက္လာခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ အဆိုပါဒုကၡသည္စခန္းတြင္ ေနထိုင္သူမ်ားက ၄င္းတို႔ကို ႐ုိဟင္ဂ်ာတိုင္းရင္းသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေရးႏွင့္ ဌာေနရခိုင္တုိင္းရင္းသားမ်ားနည္းတူ တန္းတူအခြင့္ အေရးရရွိေရးမ်ား ေတာင္းဆိုလာၾကသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႔က ဒီမွာပဲေမြးၿပီး
ဒီမွာပဲႀကီးတာပါ။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးမရဘူး။
ကၽြန္ေတာ္တို႔လြတ္လြတ္လပ္လပ္ သြားလာခ်င္ပါတယ္။ ရခိုင္ေတြနဲ႔
တန္းတူအခြင့္အေရးေတြရခ်င္ပါ တယ္”ဟု ေပါက္ေတာၿမိဳ႕နယ္ရွိ
ႀကိမ္နီျပင္ဒုကၡသည္စခန္းမွ လူမ်ဳိးျခား မြတ္ဆလင္ဒုကၡသည္တစ္ဦး က
ေျပာၾကားသည္။
လူမ်ဳိးျခားမြတ္ဆလင္မ်ားကုိ ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳႏုိင္ေရးအတြက္ စစ္တမ္းေကာက္ယူမႈမ်ား သက္ဆုိင္ရာက ျပဳလုပ္ေသာ္လည္း ၄င္းတို႔ကလက္မခံဘဲ အခ်ဳိ႕ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ တာ၀န္ရွိသူမ်ား ကို ျပန္လည္ရန္မူသည္မ်ားပင္ ရွိေနခဲ့သည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆီမွာရွိတဲ့စာရင္းနဲ႔ ေျမျပင္မွာရွိတဲ့စာရင္း ေကာက္ယူတိုက္ဆိုင္စစ္ေဆးၿပီး ခိုး၀င္တဲ့သူမရွိ ရင္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ဖို႔အတြက္ ၁၉၈၂ ဥပေဒအတိုင္း ဆက္လုပ္ေပးသြားမွာပါ။ လူမ်ဳိးနာမည္ေျပာင္းတာ ကေတာ့ လူနာမည္တစ္ခုေျပာင္းရင္ေတာင္ လြယ္တာမွမဟုတ္တာ။ အဲဒါကေတာ့ တျဖည္းျဖည္း အစီအစဥ္အတိုင္း ဆက္လုပ္သြားရမယ့္ကိစၥေတြပါ”ဟုလူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အား ၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးဦးခင္ရီကေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဒုတိယေျမာက္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအနိမ့္က်ဆံုး ျပည္နယ္ျဖစ္ေနသျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ုိင္းက ျပည္နယ္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ရန္ အကူအညီမ်ားေပးလိုေသာ္လည္း လက္ရွိအေျခအေန တြင္ ျပည္နယ္တြင္း တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈမရွိေသာေၾကာင့္ ယင္းလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ခြင့္မရဟု ဆိုၾကသည္။ လက္ရွိအေျခအေနတြင္ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီထက္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားသည့္ အကူအညီမ်ားကိုပဲ ဆက္ေပးေနရသည္ဟုဆုိသည္။
ထိုအကူအညီမ်ားသာ ဆက္ေပးေနရျခင္းမွာ ျပည္နယ္တြင္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈမရွိေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္ ဟု ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ိုင္းက သံုးသပ္သည္။ အစိုးရသစ္တက္လာၿပီးေနာက္ ဒီမိုကေရစီစနစ္သို႔ သြားေနသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ႏုိင္ငံတကာက ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီမ်ား ေပးလိုၾကၿပီး ႏုိင္ငံတကာမွ ရင္းႏွီးျ မႇဳပ္ႏွံ လုိသူမ်ား မ်ားစြာေပၚထြက္လာခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ ေဒသတြင္းတည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈမရွိျခင္းက ထုိအခ်က္မ်ားကို ဟန္႔တားသကဲ့သို႔ ျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိ သည္။
ထုိ႔နည္းတူ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားေနသည့္ လူမ်ဳိးစုပဋိပကၡသည္လည္း တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာသည့္ တိုင္ ျပတ္ျပတ္သားသား ေျပလည္မႈမရေသးဘဲ လံုၿခံဳေရးတင္းက်ပ္မႈေၾကာင့္သာ အဓိက႐ုဏ္းမ်ား ထပ္ မံျဖစ္ပြားမႈမရွိျခင္းျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း ေလ့လာသူမ်ားကဆိုသည္။
“ရခိုင္မွာက တစ္ဖက္နဲ႔တစ္ဖက္ ယံုၾကည္မႈေပ်ာက္ေနတယ္။ တစ္ဖက္အုပ္စုကလည္း တစ္ဖက္အုပ္စုကို မယံုၾကည္ဘူး။ လစ္ရင္လစ္သလုိခ်မယ္လို႔ အျပန္အလွန္ထင္ေနၾကတယ္။ ဒုကၡသည္စခန္းကလူေတြကလည္း သူတို႔လိုခ်င္တာ သူတို႔ေတာင္းေနတယ္။ အဲဒါေတြအကုန္ လိုက္ေလ်ာႏိုင္ဖို႔ဆိုတာကလည္း အစိုးရဘက္မွာ သူ႔အခက္အခဲနဲ႔သူရွိမွာပဲ”ဟု ရခိုင္အေရးေလ့လာသံုးသပ္ သူတစ္ဦးကေျပာသည္။
“ပဋိပကၡရဲ႕အရင္းအျမစ္က လူေတြရဲ႕ႏွလုံးသားထဲမွာ တည္ေနသလိုပဲ တရားဥပေဒမွာလည္း တည္ေန တာေၾကာင့္ပါ။ ေရရွည္၊ ၾကာရွည္တည္တံ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔အတြက္က က်ယ္ျပန္႔တဲ့ အျပန္အလွန္ နားလည္မႈ၊ ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ျခင္း၊ ေတြ႕ဆံုျခင္း၊ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈနဲ႔ အေပးအယူေတြလုိအပ္ပါတယ္။ ဒါေတြကို ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာရွိတဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း ႏွစ္ခုၾကားမွာေရာ ရခိုင္ျပည္နယ္လူထုနဲ႔ က်န္တစ္ႏိုင္ငံလံုးၾကားမွာပါ လုပ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္”ဟု ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ မစၥတာဒဲရစ္မစ္ခ်ယ္ကေျပာသည္။
ယခုကဲ့သို႔ ပဋိပကၡမ်ားျဖစ္ပြားရျခင္းသည္ နယ္စပ္လံုၿခံဳေရးအားနည္းသျဖင့္ ျဖစ္ပြားရျခင္းျဖစ္ၿပီး နယ္စပ္လံုၿခံဳေရးအတြက္ ဟိုဘက္ဒီဘက္ တားဆီးႏိုင္ရန္ မီးတားလမ္းသဖြယ္ သတ္မွတ္ေပးသင့္ သည္ဟု ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖတစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးေအာင္ေက်ာ္ၫြန္႔က ပူးတြဲသံတမန္မစ္ရွင္အဖြဲ႕ႏွင့္ ေတြ႕ ဆံုစဥ္ေျပာၾကားသည္။
ယခုျပႆနာေျဖရွင္းႏုိင္ရန္ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား၏ အရည္အခ်င္းေပၚတြင္မူတည္ၿပီး ႏိုင္ငံသားေလွ်ာက္လို သူမ်ားသည္လည္း ႏိုင္ငံသားဥပေဒရွိၿပီးျဖစ္၍ ႏိုင္ငံသားျဖစ္လိုပါက ဥပေဒႏွင့္အညီ အစစ္အေဆးခံ ရန္လိုအပ္သည္ဟု ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရအဖြဲ႕မွ ရခိုင္တုိင္းရင္းသားေရးရာ၀န္ႀကီး ဦးေဇာ္ေအးေမာင္ကေျပာသည္။
“ႏုိင္ငံသားျဖစ္ဖို႔အတြက္ စိစစ္ၿပီး (ႏုိင္)ေပးသင့္တဲ့သူေပး။ (ဧည့္)ေပးသင့္တဲ့သူေပး (ျပဳ)ေပးသင့္တဲ့သူေပး ၿပီး အားလံုးကို တရားဥပေဒအတိုင္း တရား၀င္အသိအမွတ္ျပဳၿပီး သြားခ်င္တဲ့ေနရာကို ေပးသြားလိုက္ ရင္ ျပႆနာကို တစ္နည္းတစ္ဖံုေျဖရွင္းႏိုင္မွာပါ။ တစ္ေနရာတည္းမွာစုထားရင္ ျပႆနာကပိုႀကီးႏိုင္ တယ္”ဟု ဦးေဇာ္ေအးေမာင္ကေျပာသည္။
ကုလသမဂၢအဖြဲ႕အစည္းအခ်ဳိ႕ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာအင္န္ဂ်ီအုိမ်ားက ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရာေဒသမ်ားတြင္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားသည့္ အကူအညီမ်ားေပးလ်က္ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ လုပ္ပံုကိုင္ပံုမ်ားအေပၚ ဌာေနရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားက ေက်နပ္မႈမရွိေပ။ ပဋိပကၡမ်ားမျဖစ္ပၚမီကပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္၏ နယ္စပ္ေနရာမ်ားႏွင့္ အျခားေနရာမ်ားတြင္ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕ အစည္းမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာအင္န္ဂ်ီအုိမ်ားက အကူအညီမ်ားေပးခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ရွည္လမ်ားရွိၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ေဒသအတြက္ ထိေရာက္မႈမရွိ ဟု ေဒသခံဌာေန ရခုိင္တိုင္းရင္းသားအမ်ားစုက တညီတၫြတ္တည္းဆိုၾကသည္။
ကုလသမဂၢအဖြဲ႕အစည္းႀကီးတစ္ခုက ရခိုင္ျပည္နယ္ နယ္စပ္တြင္ Education for food အစီ အစဥ္ျဖင့္ ေက်ာင္းေနသူမ်ားကို ဆန္ေထာက္ပံ့သည့္ အစီအစဥ္သည္ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ လုပ္ကိုင္လာခဲ့ေသာ္လည္း တိုးတက္ေအာင္ျမင္မႈမရွိဟု ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားကဆိုသည္။
“တကယ္ဆုိ ေက်ာင္းသားေတြကုိ ပညာတတ္ေစခ်င္ရင္ အဲဒီေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္တည္းကိုပဲ သတ္သတ္ေခၚၿပီး စားေရး၊ ေနေရး တာ၀န္ယူၿပီး စာသင္ေပးသင့္တာေပါ့။ အခုေတာ့ ေက်ာင္းတက္ရင္ ဆန္ရတယ္ဆုိေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြက ဆန္လိုခ်င္လို႔ ေက်ာင္းတက္တာျဖစ္ေနတယ္”ဟု ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္မွ ေဒသခံတစ္ဦးကေျပာသည္။
ထုိ႔အျပင္ အဆိုပါအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ေထာက္ပံ့မႈလုပ္ငန္းမ်ား ၀န္ထမ္းခန္႔ထားမႈအေျခအေနမ်ားသည္ လည္း ဌာေနရခိုင္တုိင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ လူမ်ဳိးျခားမြတ္ဆလင္မ်ားၾကား နားလည္မႈလြဲမွားမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေစခဲ့ သည္။
“အင္န္ဂ်ီအုိတစ္ခုေရာက္လာလုိ႔ အလုပ္ခန္႔မယ္ဆုိ မျဖစ္မေနလိုအပ္တာက ဘဂၤါလီစကား မျဖစ္မေန တတ္ရမယ္။ ေနာက္ၿပီးမွ အဂၤလိပ္စကားအနည္းငယ္ တတ္ရမယ္လို႔ပါတယ္။ အလုပ္ခန္႔ရင္လည္း ဘဂၤါလီရွစ္ေယာက္၊ ကိုးေယာက္ေလာက္ကိုခန္႔မွ ရခိုင္တစ္ေယာက္ေလာက္ပါတယ္”ဟု စစ္ေတြၿမိဳ႕ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုမွ တာ၀န္ရွိအမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးကေျပာသည္။
ထိုအေျခအေနႏွင့္ပတ္သက္၍ အင္န္ဂ်ီအိုအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ယခုကဲ့သို႔လုပ္ေနျခင္းသည္ လုပ္ငန္းလိုအပ္ခ်က္ေၾကာင့္သာျဖစ္မည္ဟု အင္အားႀကီးႏိုင္ငံတစ္ခုမွ သံအမတ္က ျပန္လည္ေခ် ပေျပာၾကားသည္။
ဌာေနရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ယခုကဲ့သို႔ ျပႆနာျဖစ္ရျခင္းသည္ အျခားအေၾကာင္းမ်ား မ်ားစြာရွိမည္ မွန္ေသာ္လည္း ကုလသမဂၢအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ အင္န္ဂ်ီအုိမ်ား၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား သည္လည္း ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရန္ တြန္းအားေပးသည့္ အခ်က္မ်ားထဲတြင္ ပါ၀င္သည္ဟု ရခိုင္တုိင္းရင္းသားမ်ားက ဆိုသည္။
ပဋိပကၡမ်ားျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ အိုင္အင္န္ဂ်ီအုိမ်ားက လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားသည့္ အကူအညီမ်ား ဆက္လက္ေပးေနေသာ္လည္း မွ်တမႈမရွိဟု ရခိုင္တုိင္းရင္းသား မ်ားကေျပာၾကားသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္နယ္အစိုးရကပင္ အင္န္ဂ်ီအိုမ်ား ေထာက္ပံ့မႈလုပ္မည္ဆိုပါက မွ်တစြာလုပ္ကိုင္ၾက ရန္ ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႕က သတိေပးထားရသည္အထိ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။
“ယူအင္န္ေတြ၊ အိုင္အင္န္ဂ်ီအုိေတြက အခုေပးေနတဲ့ အကူအညီဆိုတာ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားတဲ့ အကူအညီေတြပါ။ ဒီျပည္နယ္မွာ လူအုပ္စုႏွစ္ခုလံုးက ဒုကၡေရာက္ေနသည္မွာ မွန္ေသာ္လည္း ပုိၿပီး ဒုကၡေရာက္တဲ့သူေတြကို အကူအညီပိုေပးရပါတယ္”ဟု သံတမန္အသိုင္းအ၀ိုင္းမွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦး ကေျပာသည္။
၎တို႔က လက္ရွိတြင္ လူမ်ဳိးျခားမြတ္ဆလင္မ်ားသည္ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ေနထိုင္ရျခင္း၊ သံုးစြဲ စရာေငြေၾကးလံုေလာက္မႈမရွိျခင္း၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ လံုေလာက္စြာမရရွိျခင္း၊ ဌာေနရခိုင္ တုိင္းရင္းသားမ်ားကဲ့သို႔ လြတ္လပ္စြာသြားလာခြင့္မရႏိုင္ျခင္း စသည့္အခ်က္မ်ားေၾကာင့္ လူမ်ဳိးျခား မြတ္ဆလင္မ်ားသည္ ဒုကၡပုိေရာက္သူမ်ားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳၾကျခင္းျဖစ္သည္။
ယခုကဲ့သို႔ ဌာေနရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ လူမ်ဳိးျခားမြတ္ဆလင္မ်ားၾကား ပဋိပကၡျဖစ္ပြားကာ မြတ္ဆလင္ မ်ား အုိးအိမ္မ်ားဆံုး႐ံႈးခဲ့ၿပီး ျပည္တြင္းေနရပ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးသူမ်ားျဖစ္ေနရျခင္းႏွင့္ ၄င္းတို႔ကိုေပးအပ္မည့္ အကူအညီမ်ား မမွ်တဟုဆုိကာ ဌာေနရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားက တစ္ခါတစ္ရံတြင္ ကန္႔ကြက္ျခင္း၊ တားျမစ္ျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ျခင္းကို ကုလသမဂၢႏွင့္ အုိင္အင္န္ဂ်ီအုိအဖြဲ႕မ်ား၏ သတင္းေပးပို႔မႈမ်ားက တစ္ ဆင့္ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းသို႔ ေရာက္ရွိသြားၿပီး ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းက ဌာေနရခုိင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားအေပၚ အထင္အျမင္လြဲမွားမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေနျခင္းျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။
အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားသည္ ေဒသခံမ်ားအေပၚ ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ ရွင္းျပေျပာဆိုျခင္း မရွိသည့္အတြက္ လူမ်ဳိးျခားမြတ္ဆလင္မ်ားအေပၚ ပိုမိုေထာက္ပံ့မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည္ဟု ထင္ျမင္ေန ၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ရခိုင္ေဒသခံတစ္ဦးက သုံးသပ္ေျပာၾကားသည္။
“ထင္မယ္ဆိုလည္း ထင္ခ်င္စရာပဲေလ။ အခုပဲၾကည့္။ အေမရိကန္သံအမတ္နဲ႔အဖြဲ႕ လာၾကည့္တယ္တ့ဲ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေျမပံုၿမိဳ႕နယ္တစ္ခုတည္းမွာရွိတဲ့ ရခိုင္ဒုကၡသည္စခန္းနဲ႔ ဘဂၤါလီဒုကၡသည္ စခန္းႏွစ္ခုရွိတာ ရခိုင္စခန္းက်ေတာ့ ခဏေလးပဲ ဟိုၾကည့္ဒီၾကည့္လုပ္ၿပီးျပန္သြားတယ္။ ဘဂၤါလီစခန္းသြားတာက်ေတာ့ ေတာ္ေတာ္နဲ႔ကို ျပန္ထြက္မလာေတာ့ဘူး။ ဒုကၡသည္စခန္းခ်င္းအတူတူ ရခိုင္စခန္းကို ၀တ္ေက်တန္းေက် ၀င္ၾကည့္သြားသလို ျဖစ္ေနတာေပါ့”ဟု ေျမပံုၿမိဳ႕ မွ ေဒသခံတစ္ဦး ကေျပာသည္။
လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားသည့္ အကူအညီဟူသည့္ အဓိပၸာယ္သည္ အသက္ကယ္ရန္လိုအပ္ေန သည့္ (သို႔မဟုတ္) အေရးေပၚအကူအညီ လိုအပ္ေနသည့္သူမ်ားအား ေထာက္ပံ့ကူညီျခင္းသာျဖစ္သည္ ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး မစၥတာဒဲရစ္မစ္ခ်ယ္ကေျပာသည္။
“ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားတဲ့ အကူအညီေတြကို မွ်မွ်တတေ၀ျခမ္းမႈမရွိတာမ်ဳိးကို အေျခခံအားျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္ သေဘာမတူပါဘူး။ ဘယ္လုိပဲဆုိဆုိ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲက မြတ္ဆလင္လူ႔အဖြဲ႕ အစည္းက ေဒသတြင္းအၾကမ္းဖက္မႈေတြဒဏ္ကို ပိုၿပီးခံစားခဲ့ၾကရပါတယ္”ဟု ဒဲရစ္မစ္ခ်ယ္ကေျပာသည္။
လူမ်ဳိးျခားမြတ္ဆလင္မ်ားကုိ ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳႏုိင္ေရးအတြက္ စစ္တမ္းေကာက္ယူမႈမ်ား သက္ဆုိင္ရာက ျပဳလုပ္ေသာ္လည္း ၄င္းတို႔ကလက္မခံဘဲ အခ်ဳိ႕ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ တာ၀န္ရွိသူမ်ား ကို ျပန္လည္ရန္မူသည္မ်ားပင္ ရွိေနခဲ့သည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆီမွာရွိတဲ့စာရင္းနဲ႔ ေျမျပင္မွာရွိတဲ့စာရင္း ေကာက္ယူတိုက္ဆိုင္စစ္ေဆးၿပီး ခိုး၀င္တဲ့သူမရွိ ရင္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ဖို႔အတြက္ ၁၉၈၂ ဥပေဒအတိုင္း ဆက္လုပ္ေပးသြားမွာပါ။ လူမ်ဳိးနာမည္ေျပာင္းတာ ကေတာ့ လူနာမည္တစ္ခုေျပာင္းရင္ေတာင္ လြယ္တာမွမဟုတ္တာ။ အဲဒါကေတာ့ တျဖည္းျဖည္း အစီအစဥ္အတိုင္း ဆက္လုပ္သြားရမယ့္ကိစၥေတြပါ”ဟုလူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အား ၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးဦးခင္ရီကေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဒုတိယေျမာက္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအနိမ့္က်ဆံုး ျပည္နယ္ျဖစ္ေနသျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ုိင္းက ျပည္နယ္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ရန္ အကူအညီမ်ားေပးလိုေသာ္လည္း လက္ရွိအေျခအေန တြင္ ျပည္နယ္တြင္း တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈမရွိေသာေၾကာင့္ ယင္းလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ခြင့္မရဟု ဆိုၾကသည္။ လက္ရွိအေျခအေနတြင္ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီထက္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားသည့္ အကူအညီမ်ားကိုပဲ ဆက္ေပးေနရသည္ဟုဆုိသည္။
ထိုအကူအညီမ်ားသာ ဆက္ေပးေနရျခင္းမွာ ျပည္နယ္တြင္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈမရွိေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္ ဟု ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ိုင္းက သံုးသပ္သည္။ အစိုးရသစ္တက္လာၿပီးေနာက္ ဒီမိုကေရစီစနစ္သို႔ သြားေနသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ႏုိင္ငံတကာက ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီမ်ား ေပးလိုၾကၿပီး ႏုိင္ငံတကာမွ ရင္းႏွီးျ မႇဳပ္ႏွံ လုိသူမ်ား မ်ားစြာေပၚထြက္လာခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ ေဒသတြင္းတည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈမရွိျခင္းက ထုိအခ်က္မ်ားကို ဟန္႔တားသကဲ့သို႔ ျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိ သည္။
ထုိ႔နည္းတူ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားေနသည့္ လူမ်ဳိးစုပဋိပကၡသည္လည္း တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာသည့္ တိုင္ ျပတ္ျပတ္သားသား ေျပလည္မႈမရေသးဘဲ လံုၿခံဳေရးတင္းက်ပ္မႈေၾကာင့္သာ အဓိက႐ုဏ္းမ်ား ထပ္ မံျဖစ္ပြားမႈမရွိျခင္းျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း ေလ့လာသူမ်ားကဆိုသည္။
“ရခိုင္မွာက တစ္ဖက္နဲ႔တစ္ဖက္ ယံုၾကည္မႈေပ်ာက္ေနတယ္။ တစ္ဖက္အုပ္စုကလည္း တစ္ဖက္အုပ္စုကို မယံုၾကည္ဘူး။ လစ္ရင္လစ္သလုိခ်မယ္လို႔ အျပန္အလွန္ထင္ေနၾကတယ္။ ဒုကၡသည္စခန္းကလူေတြကလည္း သူတို႔လိုခ်င္တာ သူတို႔ေတာင္းေနတယ္။ အဲဒါေတြအကုန္ လိုက္ေလ်ာႏိုင္ဖို႔ဆိုတာကလည္း အစိုးရဘက္မွာ သူ႔အခက္အခဲနဲ႔သူရွိမွာပဲ”ဟု ရခိုင္အေရးေလ့လာသံုးသပ္ သူတစ္ဦးကေျပာသည္။
“ပဋိပကၡရဲ႕အရင္းအျမစ္က လူေတြရဲ႕ႏွလုံးသားထဲမွာ တည္ေနသလိုပဲ တရားဥပေဒမွာလည္း တည္ေန တာေၾကာင့္ပါ။ ေရရွည္၊ ၾကာရွည္တည္တံ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔အတြက္က က်ယ္ျပန္႔တဲ့ အျပန္အလွန္ နားလည္မႈ၊ ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ျခင္း၊ ေတြ႕ဆံုျခင္း၊ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈနဲ႔ အေပးအယူေတြလုိအပ္ပါတယ္။ ဒါေတြကို ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာရွိတဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း ႏွစ္ခုၾကားမွာေရာ ရခိုင္ျပည္နယ္လူထုနဲ႔ က်န္တစ္ႏိုင္ငံလံုးၾကားမွာပါ လုပ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္”ဟု ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ မစၥတာဒဲရစ္မစ္ခ်ယ္ကေျပာသည္။
ယခုကဲ့သို႔ ပဋိပကၡမ်ားျဖစ္ပြားရျခင္းသည္ နယ္စပ္လံုၿခံဳေရးအားနည္းသျဖင့္ ျဖစ္ပြားရျခင္းျဖစ္ၿပီး နယ္စပ္လံုၿခံဳေရးအတြက္ ဟိုဘက္ဒီဘက္ တားဆီးႏိုင္ရန္ မီးတားလမ္းသဖြယ္ သတ္မွတ္ေပးသင့္ သည္ဟု ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖတစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးေအာင္ေက်ာ္ၫြန္႔က ပူးတြဲသံတမန္မစ္ရွင္အဖြဲ႕ႏွင့္ ေတြ႕ ဆံုစဥ္ေျပာၾကားသည္။
ယခုျပႆနာေျဖရွင္းႏုိင္ရန္ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား၏ အရည္အခ်င္းေပၚတြင္မူတည္ၿပီး ႏိုင္ငံသားေလွ်ာက္လို သူမ်ားသည္လည္း ႏိုင္ငံသားဥပေဒရွိၿပီးျဖစ္၍ ႏိုင္ငံသားျဖစ္လိုပါက ဥပေဒႏွင့္အညီ အစစ္အေဆးခံ ရန္လိုအပ္သည္ဟု ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရအဖြဲ႕မွ ရခိုင္တုိင္းရင္းသားေရးရာ၀န္ႀကီး ဦးေဇာ္ေအးေမာင္ကေျပာသည္။
“ႏုိင္ငံသားျဖစ္ဖို႔အတြက္ စိစစ္ၿပီး (ႏုိင္)ေပးသင့္တဲ့သူေပး။ (ဧည့္)ေပးသင့္တဲ့သူေပး (ျပဳ)ေပးသင့္တဲ့သူေပး ၿပီး အားလံုးကို တရားဥပေဒအတိုင္း တရား၀င္အသိအမွတ္ျပဳၿပီး သြားခ်င္တဲ့ေနရာကို ေပးသြားလိုက္ ရင္ ျပႆနာကို တစ္နည္းတစ္ဖံုေျဖရွင္းႏိုင္မွာပါ။ တစ္ေနရာတည္းမွာစုထားရင္ ျပႆနာကပိုႀကီးႏိုင္ တယ္”ဟု ဦးေဇာ္ေအးေမာင္ကေျပာသည္။
ကုလသမဂၢအဖြဲ႕အစည္းအခ်ဳိ႕ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာအင္န္ဂ်ီအုိမ်ားက ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရာေဒသမ်ားတြင္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားသည့္ အကူအညီမ်ားေပးလ်က္ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ လုပ္ပံုကိုင္ပံုမ်ားအေပၚ ဌာေနရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားက ေက်နပ္မႈမရွိေပ။ ပဋိပကၡမ်ားမျဖစ္ပၚမီကပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္၏ နယ္စပ္ေနရာမ်ားႏွင့္ အျခားေနရာမ်ားတြင္ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕ အစည္းမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာအင္န္ဂ်ီအုိမ်ားက အကူအညီမ်ားေပးခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ရွည္လမ်ားရွိၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ေဒသအတြက္ ထိေရာက္မႈမရွိ ဟု ေဒသခံဌာေန ရခုိင္တိုင္းရင္းသားအမ်ားစုက တညီတၫြတ္တည္းဆိုၾကသည္။
ကုလသမဂၢအဖြဲ႕အစည္းႀကီးတစ္ခုက ရခိုင္ျပည္နယ္ နယ္စပ္တြင္ Education for food အစီ အစဥ္ျဖင့္ ေက်ာင္းေနသူမ်ားကို ဆန္ေထာက္ပံ့သည့္ အစီအစဥ္သည္ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ လုပ္ကိုင္လာခဲ့ေသာ္လည္း တိုးတက္ေအာင္ျမင္မႈမရွိဟု ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားကဆိုသည္။
“တကယ္ဆုိ ေက်ာင္းသားေတြကုိ ပညာတတ္ေစခ်င္ရင္ အဲဒီေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္တည္းကိုပဲ သတ္သတ္ေခၚၿပီး စားေရး၊ ေနေရး တာ၀န္ယူၿပီး စာသင္ေပးသင့္တာေပါ့။ အခုေတာ့ ေက်ာင္းတက္ရင္ ဆန္ရတယ္ဆုိေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြက ဆန္လိုခ်င္လို႔ ေက်ာင္းတက္တာျဖစ္ေနတယ္”ဟု ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္မွ ေဒသခံတစ္ဦးကေျပာသည္။
ထုိ႔အျပင္ အဆိုပါအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ေထာက္ပံ့မႈလုပ္ငန္းမ်ား ၀န္ထမ္းခန္႔ထားမႈအေျခအေနမ်ားသည္ လည္း ဌာေနရခိုင္တုိင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ လူမ်ဳိးျခားမြတ္ဆလင္မ်ားၾကား နားလည္မႈလြဲမွားမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေစခဲ့ သည္။
“အင္န္ဂ်ီအုိတစ္ခုေရာက္လာလုိ႔ အလုပ္ခန္႔မယ္ဆုိ မျဖစ္မေနလိုအပ္တာက ဘဂၤါလီစကား မျဖစ္မေန တတ္ရမယ္။ ေနာက္ၿပီးမွ အဂၤလိပ္စကားအနည္းငယ္ တတ္ရမယ္လို႔ပါတယ္။ အလုပ္ခန္႔ရင္လည္း ဘဂၤါလီရွစ္ေယာက္၊ ကိုးေယာက္ေလာက္ကိုခန္႔မွ ရခိုင္တစ္ေယာက္ေလာက္ပါတယ္”ဟု စစ္ေတြၿမိဳ႕ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုမွ တာ၀န္ရွိအမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးကေျပာသည္။
ထိုအေျခအေနႏွင့္ပတ္သက္၍ အင္န္ဂ်ီအိုအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ယခုကဲ့သို႔လုပ္ေနျခင္းသည္ လုပ္ငန္းလိုအပ္ခ်က္ေၾကာင့္သာျဖစ္မည္ဟု အင္အားႀကီးႏိုင္ငံတစ္ခုမွ သံအမတ္က ျပန္လည္ေခ် ပေျပာၾကားသည္။
ဌာေနရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ယခုကဲ့သို႔ ျပႆနာျဖစ္ရျခင္းသည္ အျခားအေၾကာင္းမ်ား မ်ားစြာရွိမည္ မွန္ေသာ္လည္း ကုလသမဂၢအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ အင္န္ဂ်ီအုိမ်ား၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား သည္လည္း ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရန္ တြန္းအားေပးသည့္ အခ်က္မ်ားထဲတြင္ ပါ၀င္သည္ဟု ရခိုင္တုိင္းရင္းသားမ်ားက ဆိုသည္။
ပဋိပကၡမ်ားျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ အိုင္အင္န္ဂ်ီအုိမ်ားက လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားသည့္ အကူအညီမ်ား ဆက္လက္ေပးေနေသာ္လည္း မွ်တမႈမရွိဟု ရခိုင္တုိင္းရင္းသား မ်ားကေျပာၾကားသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္နယ္အစိုးရကပင္ အင္န္ဂ်ီအိုမ်ား ေထာက္ပံ့မႈလုပ္မည္ဆိုပါက မွ်တစြာလုပ္ကိုင္ၾက ရန္ ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႕က သတိေပးထားရသည္အထိ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။
“ယူအင္န္ေတြ၊ အိုင္အင္န္ဂ်ီအုိေတြက အခုေပးေနတဲ့ အကူအညီဆိုတာ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားတဲ့ အကူအညီေတြပါ။ ဒီျပည္နယ္မွာ လူအုပ္စုႏွစ္ခုလံုးက ဒုကၡေရာက္ေနသည္မွာ မွန္ေသာ္လည္း ပုိၿပီး ဒုကၡေရာက္တဲ့သူေတြကို အကူအညီပိုေပးရပါတယ္”ဟု သံတမန္အသိုင္းအ၀ိုင္းမွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦး ကေျပာသည္။
၎တို႔က လက္ရွိတြင္ လူမ်ဳိးျခားမြတ္ဆလင္မ်ားသည္ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ေနထိုင္ရျခင္း၊ သံုးစြဲ စရာေငြေၾကးလံုေလာက္မႈမရွိျခင္း၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ လံုေလာက္စြာမရရွိျခင္း၊ ဌာေနရခိုင္ တုိင္းရင္းသားမ်ားကဲ့သို႔ လြတ္လပ္စြာသြားလာခြင့္မရႏိုင္ျခင္း စသည့္အခ်က္မ်ားေၾကာင့္ လူမ်ဳိးျခား မြတ္ဆလင္မ်ားသည္ ဒုကၡပုိေရာက္သူမ်ားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳၾကျခင္းျဖစ္သည္။
ယခုကဲ့သို႔ ဌာေနရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ လူမ်ဳိးျခားမြတ္ဆလင္မ်ားၾကား ပဋိပကၡျဖစ္ပြားကာ မြတ္ဆလင္ မ်ား အုိးအိမ္မ်ားဆံုး႐ံႈးခဲ့ၿပီး ျပည္တြင္းေနရပ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးသူမ်ားျဖစ္ေနရျခင္းႏွင့္ ၄င္းတို႔ကိုေပးအပ္မည့္ အကူအညီမ်ား မမွ်တဟုဆုိကာ ဌာေနရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားက တစ္ခါတစ္ရံတြင္ ကန္႔ကြက္ျခင္း၊ တားျမစ္ျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ျခင္းကို ကုလသမဂၢႏွင့္ အုိင္အင္န္ဂ်ီအုိအဖြဲ႕မ်ား၏ သတင္းေပးပို႔မႈမ်ားက တစ္ ဆင့္ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းသို႔ ေရာက္ရွိသြားၿပီး ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းက ဌာေနရခုိင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားအေပၚ အထင္အျမင္လြဲမွားမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေနျခင္းျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။
အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားသည္ ေဒသခံမ်ားအေပၚ ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ ရွင္းျပေျပာဆိုျခင္း မရွိသည့္အတြက္ လူမ်ဳိးျခားမြတ္ဆလင္မ်ားအေပၚ ပိုမိုေထာက္ပံ့မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည္ဟု ထင္ျမင္ေန ၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ရခိုင္ေဒသခံတစ္ဦးက သုံးသပ္ေျပာၾကားသည္။
“ထင္မယ္ဆိုလည္း ထင္ခ်င္စရာပဲေလ။ အခုပဲၾကည့္။ အေမရိကန္သံအမတ္နဲ႔အဖြဲ႕ လာၾကည့္တယ္တ့ဲ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေျမပံုၿမိဳ႕နယ္တစ္ခုတည္းမွာရွိတဲ့ ရခိုင္ဒုကၡသည္စခန္းနဲ႔ ဘဂၤါလီဒုကၡသည္ စခန္းႏွစ္ခုရွိတာ ရခိုင္စခန္းက်ေတာ့ ခဏေလးပဲ ဟိုၾကည့္ဒီၾကည့္လုပ္ၿပီးျပန္သြားတယ္။ ဘဂၤါလီစခန္းသြားတာက်ေတာ့ ေတာ္ေတာ္နဲ႔ကို ျပန္ထြက္မလာေတာ့ဘူး။ ဒုကၡသည္စခန္းခ်င္းအတူတူ ရခိုင္စခန္းကို ၀တ္ေက်တန္းေက် ၀င္ၾကည့္သြားသလို ျဖစ္ေနတာေပါ့”ဟု ေျမပံုၿမိဳ႕ မွ ေဒသခံတစ္ဦး ကေျပာသည္။
လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားသည့္ အကူအညီဟူသည့္ အဓိပၸာယ္သည္ အသက္ကယ္ရန္လိုအပ္ေန သည့္ (သို႔မဟုတ္) အေရးေပၚအကူအညီ လိုအပ္ေနသည့္သူမ်ားအား ေထာက္ပံ့ကူညီျခင္းသာျဖစ္သည္ ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး မစၥတာဒဲရစ္မစ္ခ်ယ္ကေျပာသည္။
“ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားတဲ့ အကူအညီေတြကို မွ်မွ်တတေ၀ျခမ္းမႈမရွိတာမ်ဳိးကို အေျခခံအားျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္ သေဘာမတူပါဘူး။ ဘယ္လုိပဲဆုိဆုိ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲက မြတ္ဆလင္လူ႔အဖြဲ႕ အစည္းက ေဒသတြင္းအၾကမ္းဖက္မႈေတြဒဏ္ကို ပိုၿပီးခံစားခဲ့ၾကရပါတယ္”ဟု ဒဲရစ္မစ္ခ်ယ္ကေျပာသည္။
ရခုိင္ျပႆနာက
မျဖစ္ႏုိင္သည့္ ေတာင္းဆုိမႈမ်ား၊ လူမ်ဳိးေရးဆက္စပ္မႈမ်ား၊
ႏုိင္ငံသားျပႆနာအပါ အ၀င္ ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် ပြတ္တုိက္မႈမ်ားက
အတူတကြေနထုိင္ေရးဆီ မေရာက္ႏုိင္ဘဲရွိေနသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အေနာက္တံခါးက
ပဋိပကၡမီးတုိ႔သည္ တအုံေႏြးေႏြးျဖင့္ အေျဖမထြက္ႏုိင္ဘဲ
ကာလၾကာရွည္ျဖစ္လာေန သည္။
ေရးသားသူ- သီဟ
No comments:
Post a Comment